Chociaż wybory 1989 roku nie były w pełni demokratyczne, to i tak zwyciężyła wolność. Opozycja zdobyła wówczas 161 miejsc w sejmie i 99 w senacie, czyli maksymalną liczbę na jaką zgodziły się komunistyczne władze. Wynik ten umożliwił powstanie pierwszego po wojnie nie komunistycznego rządu w Europie środkowo wschodniej.
W naszej szkole z okazji 4 czerwca (Dnia Wolności) odbyły się lekcje wolności. Uczniowie przygotowali plakaty solidarności i wolności. Najciekawsze plakaty nagrodzone oceną bardzo dobrą z historii otrzymali:
Marcin Janiec przeprowadził ciekawy wywiad ze swoimi rodzicami „Gdy mur się wali, a kartki żywnościowe znikają…”. Zachęcamy do przeczytania.
„Gdy mur się wali, a kartki żywnościowe znikają…”
Co działo się w Polsce w czasach komunizmu?
Jak zmieniło się życie Polaków i innych narodów żyjących we wschodniej Europie w 1989 roku?
Opowiedzą nam o tym Magdalena i Henryk Janiec, który doświadczyli tego na własnej skórze.
Reporter: Witam Państwa!
Magdalena i Henryk: Dzień dobry!
R: Zanim zaczniemy rozmowę o 1989r. , chciałbym wiedzieć z czym kojarzy się państwu słowo komunizm?
M: Puste pułki, kolejki, stan wojenny…
H: Znienawidzona partia rządząca, okupacyjna armia radziecka, brak wolności słowa, represje, przymusowa służba wojskowa. Można by było dalej wymieniać i na pewno reszta tych rzeczy również byłaby negatywna.
R: Jak widzę czas komunizmu był bardzo trudnym okresem dla wszystkich, ale 1989r. doszło do gwałtownych zmian w całej Europie, upadek muru berlińskiego, obrady okrągłego stołu, to głównie kojarzy nam się z tym rokiem, ale co państwo z niego zapamiętali, jakie są państwa najtrwalsze wspomnienia z tamtego okresu?
H: Obrady okrągłego stołu na pewno były niezwykłym wydarzeniem. Chyba nikt nie spodziewał się , że tak różniące się od siebie stronnictwa jakimi były „NSZZ Solidarność” i PZPR tak szybko dojdą do porozumienia, zalegalizują ponownie „Solidarność” i ogłoszą wolne wybory, które odbyły się 4 czerwca 1989r. i zapewne były najważniejszym wydarzeniem tego roku dla Polaków. Pomimo iż upadek komunizmu rozpoczął się w Polsce, to symbolem dla świata zostało rozebranie muru berlińskiego, czyli tzw. upadek „żelaznej kurtyny”. Nie zapominajmy również o Aksamitnej Rewolucji w Czechosłowacji, którą tak nazwano , ponieważ odbyła się bezkrwawo.
M: Dla mieszkańców miast szczególne było też zniesienie kartek żywnościowych, do dzisiaj pamiętam jak przed świętami Wielkanocnymi rozbijaliśmy namiot w kolejce na dwa dni przed dostawą, żeby kupić mięso i wędliny na święta. Chociaż zniesiono kartki w sklepach nadal brakowało podstawowych towarów i półki świeciły pustkami.
R: Widzę , że wydarzenia tego roku wpływały nawet na najprostsze codzienne zajęcia, a co państwo mogą nam opowiedzieć o panującej w tamtych czasach inflacji?
H: Cena dolara na rynku zmieniała się błyskawicznie, w marcu kosztował on 2 900 zł a pod koniec roku cena dochodziła nawet do 10 000 zł! Wiele ludzi sprzedawało hektary ziemi za grosze, a inni brali kredyty na budowy domów, które potem mogli spłacić sprzedając np. jedną świnię. Końcem roku pojawiły się pierwsze kantory, w których można było nabyć w legalny sposób dewizy, które były bezpieczną lokatą kapitału.
R: A jak wyglądała wtedy sytuacja na rynku pracy?
M: W tamtym okresie byłam świeżo upieczonym magistrem inżynierem. Mimo dobrego wykształcenia znalezienie pracy stanowiło nie lada wyzwanie przez co wielu młodych wyjeżdżało za granicę. Koniec końców udało mi się zdobyć pracę w instytucie na Akademii Medycznej we Wrocławiu z pensją wysokości 110 000zł co był wtedy odpowiednikiem 30 $.
R: Czy uważają państwo , że te wszystkie wydarzenia miały istotny wpływ na Polskę i życie jej mieszkańców?
H: Oczywiście, wszystko co działo się w 1989 roku rozpoczęło szereg ważnych zmian dzięki temu mieszkamy teraz w wolnym i niezależnym kraju, ma wpływ na wybór rządzących nim ludzi. Artykuły podstawowej potrzeby są ogólnodostępne, nie brak też towarów luksusowych, a wyjazdy za granicę stały się łatwiejsze.
R: Zgadzamy się więc, że rok 1989 rzeczywiście stał się przełomową datą w historii, nie tylko Polski, ale i świata. Serdecznie dziękuję państwu za udzielenie wywiadu.
M I H: My również dziękujemy. Do widzenia!
R: Do widzenia!